Yetkilendirilmiş Yükümlü Statü Danışmanlığı
Firmaların gümrük işlemlerinin; başlatılması ve belgelerin oluşturulması aşamasında, beyanname tescili öncesi, cari işlemler esnasında ve beyannameler kapatıldıktan sonra (dosyalamadan önce) bir dizi kontrol mekanizması kurmaları, bu mekanizmanın nasıl işleyeceğinin, kontrol unsurlarının neler olduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir.
Firmalar kendi dışında bir Denetim firması (Gümrük Müşavirlik firmaları, YGM vb. gibi) ile hizmet alımı yöntemiyle bu denetimi gerçekleştirebileceklerdir.
Firmada Kontrollerin ve denetimlerin yapılabilmesi için personellerinizin yetkin hale gelmesi; gümrük işlemleri konusunda gerekli eğitimleri alması önemlidir. Bu husus Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından kontrol edilmekte ve yerinde inceleme esnasında birimlerin hazır olup olmadıkları anlaşılmaya çalışılmaktadır. Bu durumda Müfettişler bazen sorular sorarken bazen de sertifika veya eğitim katılım belgelerini istemektedir.
Gümrük işlemlerinin mevzuata uygunluğu ile eşyanın gümrük idaresine doğru beyan edilmesini teyit ve belgeleme kurum içi bir sistematiğe sahip olmak ve bunun sağlanması için gümrük ve dış ticaret mevzuatı eğitimi ve mevzuat değişikliklerinin takibini, gümrük işlemlerinin cari kontrolünü ve gümrük işlemlerinin kayıt ve belge üzerinden geriye dönük olarak kontrolünü yapmak veya yaptırmak gerekir.
“Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası ve sertifika kapsamı yetki ve izinlerin koşullarına ilişkin yerinde izleme ve gümrük işlemlerinin geriye dönük kontrolü”
Yerinde izleme sırasında, sertifika sahibince dönem içerisinde gerçekleştirilen gümrük işlemleri de geriye dönük olarak Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği ile belirlenen sonradan kontrole ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde kontrol edilir.
YYS Danışmanlığı Kapsamında Yaptığımız Hizmetlere Kısaca Değinecek Olunursa;
- Gümrük mevzuatı konusunda eğitim verilmesi,
- Firmanın yaptığı cari işlemlerin anlık ve geriye dönük olarak kontrol edilip raporlanması,
- Yıl sonu faaliyet raporunun hazırlanması,
- 3 yılda bir yenilenecek olan soru formunun güncellenmesi,
- Firmaya YYS ve gümrük mevzuatı kapsamında genel danışmanlık hizmeti verilmesi
YYS’NİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR
Talep Ve Şart Aranmaksızın Otomatik Sağlanan Haklar Haklar Nelerdir?
1. Eksik Belgeyle Beyan Usulü
2. Kısmi Teminat Uygulaması
3. Yeşil Hat
4. Varış Öncesi Gümrükleme
5. Supalan
6. Öncelikli Kırmızı Hat Muayenesi
7. Öncelikli Sarı Hat Kontrolü
8. Sınır kapılarında Öncelikli Geçiş Hakkı
Talep ve Şartların Taşınması Durumunda Sağlanan Haklar
9. Götürü Teminat Uygulaması
10. Onaylanmış İhracatçı Yetkisi
a. İhracatta Yerinde Gümrükleme
b. A.TR. Düzenleme ve Vizeleme İzni
11. İthalatta Yerinde Gümrükleme
12. İzinli Gönderici
13. İzinli Alıcı
YAKIN GELECEKTE YYS NASIL OLACAK?
TBMM’nin gündeminde olan AB’ye uyum kapsamında hazırlanan yeni Gümrük Kanunu Taslağında;
-Kayıt Yoluyla Beyan
* Gümrüğe her bir ithalat için gümrük beyannamesi verilmeyip, ay sonunda toplu tek bir beyanname verilecek, hesaplanan vergiler bir sonraki ay ödenebilecektir.
* KDV beyanında olduğu gibi böylece iki ay sonra vergiler ödenecek, işlemlerde de büyük kolaylık sağlanacaktır.
-VIP Gümrükleri
*Türkiye genelinde tüm ithalat ve ihracat işlemleri merkezin bulunduğu tek bir gümrük idaresinden yapılabilecektir.
YYS BAŞVURU BELGELERİ NELERDİR?
1. Başvuru formu
2. Soru formu
3. Adli sicil belgeleri
4. Vergi borcu olmadığını gösterir yazı
5. SGK prim borcu olmadığını gösterir yazı
6. Mali durumunu gösteren YMM raporu
7. ISO 9001 ve ISO 27001 Sertifikaları
8. Götürü teminat istenmesi halinde Ek-1/b Formu
9. Onaylanmış ihracatçı yetkisi için Ek-1/c Formu (İhracatta yerinde gümrükleme formu
10. İzinli gönderici yetkisi için Ek-1/d ile uluslararası taşımacı yetki belgesi
11. İzinli alıcı için Ek-1/e ile Uluslararası taşıma yetki belgesi
12. İthalatta Yerinde gümrükleme izni için form ve kapasite raporu
YYS ‘DE 21 ŞUBATTA YAPILCAN DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR?
1. Basit YYS, YYS-I, YYS-II olmak üzere üç kategori belirlendi
2. Güncelleme süresi 3 yıldan 5 yıla çıkarıldı.
3.YFR’de incelenerek beyanname sayısı %5 e düşürüldü
4. YFR formatı değiştirilerek muhasebeyi ve daha teknik bilgileri içerecek şekilde düzenlendi
5. DTSŞ, SDTŞ veya grup ihracatçıları aracılığıyla yapılan ihracatlar da dikkate alınacaktır.
6. Tesislerin ISO belgelendirmesinde değişiklik yapılmıştır.
7. C tipi antreponun güvenli alan olarak kullanılması için düzenleme yapılmıştır.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statü Çeşitleri Nelerdir?
Basit YYS koşulları
Son bir yılda,
- 5 milyon dolar ihracat yapmak veya,
- 20 milyon dolar ithalat ve ihracat yapmak veya,
- 20 milyon dolar ithalat yapmak veya,
- İmalatçı olmak
YYS-2 Koşulları
İmalatçı olmak ve son 1 yılda,
- 1 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak ve 30 işçi istihdam etmek veya,
- 5 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak.
YYS-1 Koşulları
- 5 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak ve 50 işçi istihdam etmek veya,
- 10 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak
- İthalatta yerinde gümrükleme izninden yararlanmak isteyen firmaların YYS-1 statüsüne sahip olmaları gerekmektedir.
- YYS-1 VE YYS-2 statüsü sahibi firmaların işlemleri basit YYS sahibi firmaların işlemlerine göre daha az belge kontrolüne ve muayeneye tabi tutulabilir.
İhracatta Yerinde Gümrükleme Nedir Ve Nasıl Yapılır?
- Full Truck herhangi bir taşımacı kullanılarak taşınabilir.
- Parsiyel Truck izinli gönderici sahibi lojistik firmalarıyla yapılır
- Nakliyeci izinli gönderici ise mühürlemeyi taşıyıcı, değilse ihracatta yerinde gümrükleme sahibi yapar.
İthalatta Yerinde Gümrükleme Nedir ve Nasıl Yapılır?
- Firma tesisinde ithalatın yapılmasıdır.
- Şartları
-
-
- YYS-1 Statüsüne sahip olmak.
- İmalatçı olmak ve son 1 yılda 5 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak ve 50 işçi istihdam etmek veya,
- İmalatçı olmak ve son bir yılda 10 milyon ABD doları tutarında ihracat yapmak.
- YYS-1 Statüsüne sahip olmak.
-
- Kantar olacak
- 500 bin EURO teminat verilecek (Götürü teminat maximum limit 2 milyon EURO teminat verilmişse ek teminata gerek yoktur.)
İthalat İşlemlerinin Yapılacağı Tesis İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
-
- İthalatta yerinde gümrükleme kapsamı firma tesisinde
-
-
- Uygun bir muayene ve sevkiyat alanı
- Yüksek çözünürlüklü kamera sistemi
- Giriş çıkışların kayıt altına alınması
- Yeterli aydınlatma düzeni
- Güvenli depolama alanı
-
- İthalat ile ihracat eşyasının birbirine karışmaması için önlem almak şartıyla güvenli alan her 2 izin için de kullanılabilir.
- C Tipi antrepo güvenli depolama alanı olarak kullanılabilir.
İthalatta Yerinde Gümrükleme
-
- Eşyanın taşınması
- Full Truck: İzinli alıcı olması şart aranmaksızın tüm taşıyıcılarla çalışılabilir.
- Parsiyel Truck: İzinli alıcı yetkisi sahibi şirketler aracılığıyla yapılır.
- Full Truck’ta mühür kırma işlemini İthalatta Yerinde Gümrükleme Sahibi yapar.
- Aracın içindeki eşyaların varış gümrüğünün aynı olması gerekmektedir.
- Araç içerisinde aynı firmaya ait aynı gümrüğe gidecek eşya olması gerekmektedir.
- Eğer parsiyel taşımacılık yapılıyorsa ithalatta yerinde gümrükleme izni kullanılamaz. Ancak izinli alıcının tesisinde kullanılabilir.
YYS Sonrası Sorumluluklar
-
- Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Ücretsizdir.
- Beş yılda bir YYS Soru Formunun güncellenmesi gerekir.
- Her yıl YYS kapsamındaki gümrük işlemlerinin Yıllık Faaliyet Raporuna Bağlanması gerekmektedir.
- Riskler
-
-
- YYS’nin askıya alınması
- YYS’nin geri alınması
- YYS’nin iptali
-
Yıllık Faaliyet Raporunun(YFR) Hazırlanması
- Her 12 aylık dönem sonunda, YYS kapsamı gümrük işlemleri, 3 ay içerisinde incelenerek ehli kişilerce Yıllık Faaliyet Raporu düzenlenmelidir.
- Kapsamı: YYS’nin alındığı tarihten itibaren 12 aylık dönem içerisinde işlem gören beyannamelerin 50’den az olmamak üzere en az %5’inin denetlenmesi
Muhasebe İncelemesi İçin Gerekli Evraklar
- Beyanname bazında 159 Yurtdışı Sipariş Avansları hesap kayıtları, veya ERP kayıtlarında ithalat beyannamesi bazında maliyet oluşturma kayıtları,
- Fiziki olarak eşyanın girişini gösteren stok kayıtları (miktar ürün cinsi),
- 102 Bankalar hesabından yurtdışına yapılan transferlerden ithalat bedeli dışında kalan ödemeler,
- Yurtdışından ithalat yapmış olduğunuz gönderici firmalar bazında tutulan Cari Hesap Ekstrelerinin kayıtları,
- Varsa ithalatlarınıza ilişkin satış sözleşmeleri,
- Varsa royalti -lisans ve distribütörlük anlaşmaları,
- 2 No’lu KDV Beyanları ve eki yurtdışı ödeme faturaları
Yıllık Faaliyet Raporunun Avantajları
- YFR kapsamına tespit edilip beyan edilen aykırılıklar Gümrük Kanunu 234/3 maddesi gereği kendiliğinden beyan kabul edilerek para cezasının %10 u ve uzlaşmaya gidilerek bu tutardan daha azı ödenebilir.
YYS Sahiplerinin Sorumlulukları Nelerdir?
-
A. Sertifikadaki kayıtlı bilgilerde değişiklikler,
- Ticaret unvanı, vergi numarası, adresi, ticaret siciline kayıtlı olduğu yer, ticaret sicil numarasında değişiklik olursa,
- Sertifikanın çalınması, yanması, kaybolması, okunamaz hale gelmesi durumunda bildirimde bulunulması gerekmektedir.
B. Sertifika Kapsamı Yetkilerde Değişiklik,
- Onaylanmış ihracatçı yetkisi talep edilmesi
-
-
- İhracatta yerinde gümrükleme
- ATR düzenleme ve vizeleme
- EUR.1-EUR MED ve fatura beyanı düzenleme
-
- İzinli gönderici veya alıcı yetkisi talep edilmesi
- İthalatta yerinde gümrükleme yetkisi talep edilmesi veya
- Herhangi bir yetkiden vazgeçilmek istenmesi durumunda bildirimde bulunulması gerekmektedir.
C. Sertifika kapsamı tesisler ile şirket yetkililerine ilişkin değişiklik
- Yönetim kurulu üyeleri, sermayenin %10 ve fazlasına sahip olanlar ve gümrük ve dış ticaret işlemlerine yetkiye haiz yeni birinin eklenmesi durumunda,
- YYS kapsamına girecek yeni tesisin açılması veya kiralanması veya
- YYS kapsamında tesislerin mevcut fiziki durumunda değişiklik yapılması durumunda bildirimde bulunulması gerekmektedir.
YYS kapsamı tesisler,
- Yönetim ofisi, muhasebe ve arşiv ofisi, bilgi işlem ofisi, ithal girdi kullanılan üretim tesisi, ihraç eşyasının son, ithal eşyasının ilk uğradığı tesisler.
- Başkasına ait tesis olsa dahi bildirilmek zorundadır.
YYS Kapsamı tesisler nelerdir?
-
- Yönetim Ofisi,
- Muhasebe Ofisi
- Arşiv Ofisi
- Bilgi İşlem Ofisi
- İthal Girdi Kullanılan Üretim Tesisi
- İhraç Eşyasının son, ithal eşyasının ilk uğradığı tesisler
- Firmaya ait özel antrepolar
- Başkasına ait olsa dahi bildirilmek zorundadır.
YYS Hangi Durumlarda Askıya Alınır?
-
- YYS kapsamında işlem gören eşyalar firmanın faaliyet alanlarıyla ilgili olmak zorundadır. Aksi durumda ithalatta yerinde gümrükleme ve kontrol türüne ilişkin kolaylaştırma hakları askıya alınır.
- 27(27.01-27.05, 27.09.00.90, 27.16 hariç), 28, 29. Fasıllarındaki, 32.08, 34.03 ve 38.11, 39.01-39.15 pozisyonlarındaki eşyanın dökme gelmesi veya işlenmiş tarım ürünlerinin tablodaki yerinin belirlenmesi durumlarında eşya, tahlile gireceğinden yeşil hatta işlem yapılamaz.
- Eksik belgeler, süresinde ibraz edilmez ise, eksik beyanda bulunma yetkileri, bu belgeler tamamlanana kadar askıya alınır.
- Götürü teminat yetkisinin süresi bir yıldır. Süre bitiminden önceki bir ay içinde güncelleme için başvuruda bulunulur. Bu yapılmazsa götürü teminat yetkisi askıya alınır.
- Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR’LER, fatura beyanları ve EUR.MED’ler usulüne uygun düzenlenmezse uyarılır. Bu durumun devam etmesi halinde izin askıya alınır.
- YYS için aranan koşullarının sağlanmadığı gümrük idaresince tespit edilirse,
- Kesinleşmiş gümrük vergisi veya ceza borcu ödenmezse,
- Müdürlüğün ön görmüş olduğu risk oluşturabilecek hususlar 6 ay içerisinde giderilmezse
- Güncellenen soru formu veya Yıllık Faaliyet Raporu süresinde düzenlenmezse
- Ticaret unvanı, adres, ticaret siciline kayıtlı olunan yer, ticaret sicil numarası değişiklikleri 5 iş günü içerisinde bildirilir
- YYS kapsamı tesislerde fiziki değişiklik yapılması veya yeni tesis/depo açılması ya da kiralanması durumunda 5 iş günü içerisinde bildirilmezse
- ISO belgelerinin geçerliliğini kaybettiğinin anlaşılması durumunda belirlenen sürede ibraz edilmezse,
Şirket Birleşmesi ve Devri Durumları:
- Her iki firma YYS sahibiyse bölge müdürlüğüne bildirimde bulunulması yeterlidir.
- YYS sahibi olmayan bir şirket devralınırsa 5 iş günü içerisinde bildirilir. 60 iş günü içerisinde yeniden YYS ye başvurulur.
YYS’nin İptal Edilmesi
-
- YYS Aşağıdaki sebeplerden dolayı iptal edilirse 3 yıl süreyle YYS ye başvurulamaz;
-
-
- YYS’nin yanlış veya eksik bilgilere ya da sahte belgelere dayanılarak verildiğinin anlaşılması
- Yönetim Kurulu Üyeleri, sermayenin %10 ve fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük/dış ticaret işlemlerindeki yetkililer hakkında kamu güvenliğini tehdit edici suç veya boyutta mali suçlardan kesinleşmiş yargı kararı bulunması
- YYS kapsamı yetkililer ile özel tipte mühürlerin başkası adına kullanılması.
-